کاخ عالی قاپو
مقدمه
عالی قاپو مرکب از دو کلمه عالی و قاپو است که با هم به معنای «سردر بلند» یا «درگاه بلند» هستند و در زمان صفویه دولتخانه مباركه نقش جهان نامیده می شده ، در زبان ترکی به درب یا درگاه قاپو می گویند و عالی به معنای باشکوه و با ارزش است ، عالی قاپو یعنی دربی باشکوه و ارزشمند.
کتیبه بالای سردر ورودی مزین به حدیث انا مدینه العلم و علی بابها می باشد و همچنین در این قسمت ۱۱۰ توپ جنگی در مقابل کاخ به نیت نام علی ( ع ) (حروف ابجد) استقرار داشته است.
تالارى بزرگ در طبقه آخر کاخ عالی قاپو وجود دارد که به اتاق صوت یا اتاق موسیقی معروف است که در آن گچبری هایی که به شکل انواع جام و صراحی در ديوار تعبيه شده که اين اشکال علاوه بر نمايش زيبائی و خلاقيت و ابتکار هنرمندان گچکار برای اين بوده که انعکاس نغمه های نوازندگان و اساتيد موسيقی به وسيله اين اشکال گرفته شود و صداها طبيعی و بدون انعکاس به گوش برسند و به نحوى ساخته شده که مثل یک استودیوى مجهز به ضبط صدا، طنینهاى اضافى را از بین مى برده و صدا را به تمام قسمت‌هاى تالار می‌رسانده است. به هر نمای بیرونی کاخ عالی قاپو نگاه کنیم، تعداد طبقات متفاوتی را مي بينيم. از نمای شرقی دو طبقه، نمای غربی پنج طبقه و از طریق راه پله ویژه ملاقاتهای شاهانه هفت طبقه مشاهده مي شود.
صائب تبریزی در پایان بنای این تالار قصیده ای سروده و تقدیم به شاه عباس کرده که ابیاتی از آن اینچنین است:
منت ایزد را که از لطف خدای مستعان
عالم افسرده شد از باد نوروزی جوان
جوهر تیغ شجاعت، شاه عباس آنکه هست
نور عالمگیری از سیمای اقبالش عیان
چون شد از تعمیر دلها فارغ از توفیق حق
کرد تالار فلک قدری بنا در اصفهان
گرچه چندین نقش موزون داشت در هر گوشه ای
زین عمارت شد بلند آوازه "نقش جهان"
تا بود خورشیدِ تابان، شمسه ی طاق سپهر
جلوه گاه سایه ی حق باد این عالی مکان
کتیبه بالای سردر ورودی مزین به حدیث انا مدینه العلم و علی بابها می باشد و همچنین در این قسمت ۱۱۰ توپ جنگی در مقابل کاخ به نیت نام علی ( ع ) (حروف ابجد) استقرار داشته است.
تالارى بزرگ در طبقه آخر کاخ عالی قاپو وجود دارد که به اتاق صوت یا اتاق موسیقی معروف است که در آن گچبری هایی که به شکل انواع جام و صراحی در ديوار تعبيه شده که اين اشکال علاوه بر نمايش زيبائی و خلاقيت و ابتکار هنرمندان گچکار برای اين بوده که انعکاس نغمه های نوازندگان و اساتيد موسيقی به وسيله اين اشکال گرفته شود و صداها طبيعی و بدون انعکاس به گوش برسند و به نحوى ساخته شده که مثل یک استودیوى مجهز به ضبط صدا، طنینهاى اضافى را از بین مى برده و صدا را به تمام قسمت‌هاى تالار می‌رسانده است. به هر نمای بیرونی کاخ عالی قاپو نگاه کنیم، تعداد طبقات متفاوتی را مي بينيم. از نمای شرقی دو طبقه، نمای غربی پنج طبقه و از طریق راه پله ویژه ملاقاتهای شاهانه هفت طبقه مشاهده مي شود.
صائب تبریزی در پایان بنای این تالار قصیده ای سروده و تقدیم به شاه عباس کرده که ابیاتی از آن اینچنین است:
منت ایزد را که از لطف خدای مستعان
عالم افسرده شد از باد نوروزی جوان
جوهر تیغ شجاعت، شاه عباس آنکه هست
نور عالمگیری از سیمای اقبالش عیان
چون شد از تعمیر دلها فارغ از توفیق حق
کرد تالار فلک قدری بنا در اصفهان
گرچه چندین نقش موزون داشت در هر گوشه ای
زین عمارت شد بلند آوازه "نقش جهان"
تا بود خورشیدِ تابان، شمسه ی طاق سپهر
جلوه گاه سایه ی حق باد این عالی مکان
تاریخچه کاخ عالی قاپو
کاخ عالی قاپو یا عمارت عالی قاپو که در عهد صفویه به نام های دولتخانه مبارکه نقش جهان و قصر دولتخانه نیز خوانده می شد، در ضلع غربی میدان امام اصفهان و روبروی مسجد شیخ لطف الله واقع شده است.
این بنا بین سال های ۹۷۱ تا ۹۷۷ خورشیدی، بعد از انتقال پایتخت از قزوین به اصفهان توسط شاه عباس اول، در اواخر قرن دهم هجری شمسی، به عنوان مقر و دولتخانه حکومتی سلاطین صفوی ساخته شد.
کاخ عالی قاپو، نمونه منحصر به فردی از معماری کاخ های عهد صفوی است که شاه صفوی، سفیران و شخصیت های عالیقدر را در این کاخ به حضور می پذیرفت. این عمارت طی ۵ مرحله معماری و در زمان جانشینان شاه عباس، به خصوص شاه عباس دوم و شاه سلیمان، بین ۷۰ تا ۱۰۰ سال ادامه و تکمیل یافت. حتی به دلیل وجود کتیبه ای به خط نستعلیق در زمان شاه سلطان حسین، آخرین پادشاه صفوی، تزئینات طبقه سوم اضافه یا مرمت شده است.
وجه تسمیه کاخ عالی قاپو
عالی قاپـو مرکب از دو کلمه «عالی» و «قاپو» است که با هم به معنای «سردر بلند» یا «درگاه بلند» هستند. از این سر در بلند که تماماً با سنگ سماق ساخته شده به قصر وارد می شویم و به وسیله پلکانی که در دو طرف تعبیه شده اند به طبقات فوقانی می رسیم.
معماری کاخ عالی قاپو
عالی قاپو دارای ۶ طبقه و بلندای ۴۸ متر است که طبقات به وسیله سه راه پله، به هم راه دارند. دو تالار در طبقه همکف وجود دارد که مربوط به امور اداری و دیوانی عهد صفوی بوده که صدرخانه یا کشیک خانه نامیده می شدند.
ایوان بزرگی که ۱۸ ستون رفیع، آن را نگه داشته، در طبقه سوم قرار دارد. در گذشته تمام ستون ها مزین به آینه کاری بودند و سقف آن مملو از تزیینات چوبی و نقاشی هایی زیبا بوده است. تالار بزرگ با اتاق ها و طاق های بسیار زیبایی که دیوارهای آن با نقاشی تزیین شده، در پشت این ایوان قرار دارد. از ایوان کوچکی که پشت این تالار می باشد، گنبد زیبا و ساده توحید خانه نمایان است. صوفیان و درویش ها، شب های جمعه در دوره صفوی در این مکان گرد هم می آمدند. همچین سران دولتی از این طبقه نظاره گر مسابقات چوگان بودند. طبقات بعدی نیز شامل یک سالن بزرگ در وسط و چندین اتاق کوچک در اطراف هستند. با آنکه بعد از دوره صفویه به تزیینات آن لطمات جبران ناپذیری وارد شده است، با وجود این، هنوز شاهکارهایی از گچبری ها و نقاشی های عهد صفویه را در بردارد و تماشاکنندگان را به تحسین و تمجید وا می دارد.
تزئینات کاخ عالی قاپو اصفهان
آنچه عالی قاپو را در میان آثار با شکوه و بسیار نفیس قرار داده است، علاوه بر مینیاتورهای اثر هنرمند مشهور عصر صفوی، رضا عباسی، گچبری های آخرین طبقه است، که تالار آن به اتاق موسیقی یا اتاق صوت نیز معروف است. در این قسمت از کاخ، تصویر انواع جام و صراحی در دیوار تعبیه شده است. ساختن و پرداختن این اشکال به غیر از نمایش زیبائی و خلاقیت و ابتکار هنرمندان گچکار، برای این بوده است که انعکاسات حاصله از نغمه های نوازندگان و اساتید موسیقی، به وسیله این اشکال مجوف گرفته شود و صداها، طبیعی و بدون انعکاس به گوش برسند.
شگفتی ها و عجایب کاخ عالی قاپو
از ویژگی های منحصر به فرد این کاخ این است که از هر طرف به کاخ بنگریم تعداد طبقات مختلفی می بینیم مثل 2 یا 6 طبقه ولی اگر از پشت کاخ به آن بنگریم آنرا در 7 طبقه مشاهده می کنیم. ویژگی دیگر تالار موسیقی یا اتاق موسیقی در طبقه آخر عالی قاپو است که صدای موسیقی را شفاف و زیبا به گوش می رساند.
عالی قاپو از نگاه گردشگران و سیاحان
نظر شاردن در مورد عالیقاپو:"عالی قاپو، بزرگترين كاخي است كه میتوان در پايتختی مشاهده كرد. اين كاخ به خاطر درب بزرگ رو به ميدان آن ، به عالیقاپو مشهور بوده و مردم احترام خاصي براي آن قايل بوده‌اند. باور مردم بر اين بوده كه در مزبور از نجف اشرف و از مقبره حضرت علی بن ابیطالب (ع) به اصفهان آورده شده ، و به همين جهت ، به نام عالیقاپو (باب عالي) نيز ناميده شده‌است."
شهر اصفهان
موزه شهراصفهان، شهر گنبدهای فیروزه ای ، شهر جهانی خلاق صنایع دستی ، در دوران صفویان پایتخت ایران بود و بسیاری از بناهای تاریخی و دیدنی آن در همان دوران ساخته شده اند. این شهر دیدنی یکی از پرگردشگرترین و زیباترین شهرهای ایران محسوب می شود و هم از لحاظ آثار تاریخی غنی است و هم از نظر مراکز تفریحی و طبیعی مثل رودخانه زاینده رود و پارک جنگلی ناژوان و پارک کوهستانی صفه .
دیگر جاذبه های گردشگری شهر اصفهان
از دیگر جاذبه های تاریخی و گردشگری اصفهان می توان به
میدان نقش جهان، مهمانسرای عباسی ، بازار قیصریه ، کوه آتشگاه اشاره کرد.
مساجد مختلف تاریخی : مسجد شیخ لطف الله ، مسجد جامع ، مسجد حکیم ، مسجد سید ، مسجد رحیم خان ، مسجد رکن الملک ، مسجد امام (ره)
کاخ ها وعمارت های مختلف تاریخی : کاخ عالی قاپو ، کاخ چهل ستون ، عمارت هشت بهشت
مشاهده و خرید پازل سه بعدی چوبی کاخ هشت بهشت اصفهان از اینجا ، تولید موسسه فرهنگ و تمدن
مشاهده و خرید پازل سه بعدی چوبی کاخ عالی قاپو اصفهان از اینجا ، تولید موسسه فرهنگ و تمدن
كليساهای مخلتف : کلیسای وانک و کلیسای حضرت مریم (س ) و کلیسای بیت لحم
مشاهده و خرید پازل سه بعدی چوبی کلیسای وانک اصفهان از اینجا، تولید موسسه فرهنگ و تمدن
پل های تاریخی : سی و سه پل ، پل شهرستان ، پل چوبی ( پل جویی ) ، پل مارنان
مشاهده و خرید پازل سه بعدی چوبی پل خواجو اصفهان از اینجا، تولید موسسه فرهنگ و تمدن
خیابان ها و گذر های گردشگری : چهارباغ عباسی ، چهارباغ خواجو
مناره های تاریخی: منارجنبان و مناره باغ قوشخانه ، مناره چهل دختران ، مناره دارالضیافه ، مناره ساربان، مناره مسجد علی ، مناره های دردشت ، مناره باقوشخانه
مشاهده و خرید پازل سه بعدی چوبی منارجنبان اصفهان از اینجا، تولید موسسه فرهنگ و تمدن
مدارس تاریخی : مدرسه علمیه چهارباغ و مدرسه علمیه صدر ، مدرس ابن سینا
خانه های تاریخی: خانه نظام الاسلام و خانه شیخ الاسلام و خانه مشروطیت ، انگورستان ملک
تخت فولاد ( وادی السلام اصفهان ) بزرگترین و مهمترین قبرستان شیعیان بعد از وادی السلام نجف اشرف با گنجینه عظیم آرامگاه های باستانی و تاریخی مثل آرامگاه بابا رکن الدین ، تکیه خوانساری ، آرامگاه بانو امین
مشاهده و خرید پازل سه بعدی چوبی آرامگاه بابا رکن الدین تخت فولاد اصفهان از اینجا، تولید موسسه فرهنگ و تمدن
حمام های تاریخی : حمام علی قلی آقا ، حمام شیخ بهایی ، حمام جارچی باشی ، حمام شاه علی
امامزادگان و بقاع متبرکه: امامزاده شاهزید (ع) و امام زاده اسماعیل (ع) ...
هتل ها و اقامتگاه های تاریخی : مهمانسرای عباسی ، هتل بخری ، هتل دردشتی ، هتل کریاس
باغ ها و مراکز تفریحی گردشگری: باغ پرندگان ، باغ گلها ، باغ پروانه ها ، باغ صدف ، کوه صفه ، ناژوان ، شهر رویاها ، آکواریوم اصفهان
موزه ها: موزه تاریخ طبیعی ، موزه هنرهای معاصر ، موزه سنگ ، موزه هنرهای تزئینی ، موزه خط اشاره کرد.
مشاهده و خرید پازل سه بعدی چوبی کاخ عالی قاپو میدان نقش جهان اصفهان از اینجا ، تولید موسسه فرهنگ و تمدن
مشاهده و خرید پازل سه بعدی چوبی کوچک کاخ عالی قاپو میدان نقش جهان اصفهان از اینجا ، تولید موسسه فرهنگ و تمدن
شاهده و خرید پازل سه بعدی چوبی چراغدار کاخ عالی قاپو میدان نقش جهان اصفهان از اینجا ، تولید موسسه فرهنگ و تمدن
فرهنگ و تمدن تولید کننده پازل سه بعدی بناهای تاریخی ایران
کلید واژه
اصفهان ، کاخ عالی قاپو ، نصف جهان ، میدان نقش جهان ، میدان امام ، گردشگری اصفهان ، معماری اصفهان ، اصفهان قدیم ، دولتخانه صفوی ، عمارت عالی قاپو ، عالی قاپو
