گنبد جبلیه مینی
گنبد بزرگ و زیبایی که در شرق کرمان از سنگ ساخته شده و دست تطاول روزگار از تخریب آن کوتاه آمدهاست، بسیاری از کارشناسان و محققین را مجذوب خود ساخته اما هنوز سرگذشت واقعی خود را بیان نکرده است. با توجه به اینکه به گنبد گبری هم معروف است، می توان قدمت بنا را به قبل از اسلام نسبت داد. از ساختار آن می توان حدس زد که در اوخر دوره ساسانی ساخته و اوایل دوره اسلامی مرمت شده و یا معماران اوایل دوره اسلامی آن را با الهام از معماری دوره ساسانی بنا کرده اند. برخی بر این باورند که آتشکده یا آرامگاه یکی از زرتشتیان بوده حتی به اینکه بنا مربوط به عهد سلجوقیان بوده نیز اشاره شده است. این گنبد هشت ضلعی از سنگ و آجر است و عرض آن در پایه به ۳ متر میرسد، در هشت طرف آن هشت در قرار گرفته است. سقف گنبد از آجر ساخته شده و داخل آن دارای تزیینات گچبری بوده که از بین رفته است. در این بنا بیش از ۱۲۰ قطعه سنگ حجاری شده کشف شده که مربوط به دوره های مختلف تاریخی بوده، از جمله: سنگ هزار ساله رابر و چند وقف سنگی.
JABALIEH DOME
The dome of Jabillo, is a large and beautifully dome which is built from stone and located in the east of Kerman. The Time has not been able to destroy it yet. This structure has been attracted many experts and researchers, but has not yet expressed its true story. This dome is also known as Gabry and because of that we can say the age of this structure dates back to before Islam It can be guessed from its structure that it was built at the end of the Sassanid period and then it was restored in the early of Islamic period, or maybe early Islamic architects built it inspired by the architecture of the Sassanid period. Some believe that it was a fire temple or a tomb of one of the Zoroastrians. Some people believe that the building was related to the Seljuk era. This octagonal dome is made of stone and brick and its base has a width of up to ۳ meters .in each of its eight sides it has door. The roof of the dome is made of bricks, and in inside it has Stucco decoration that has been lost. In this building, more than ۱۲۰ pieces of carvings stone have been discovered that relate to various historical periods, including the Thirty-Year-Old Rock of Rober and Several Waqf Stone.
